بیماری لوپوس چه نوع بیماری است؟

بیماری لوپوس، یا به طور کامل‌تر لوپوس اریتماتوس سیستمیک (Lupus Erythematosus Systemic) یک نوع بیماری التهابی و اختلال ایمنی است که ممکن است بسیاری از سیستم‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری معمولاً باعث تشکیل التهاب در اندام‌ها، پوست، مفاصل، کلیه‌ها، مغز و سایر اعضاء می‌شود.

بیماری لوپوس نتیجه‌ی خلل در سیستم ایمنی بدن است، به طوری که به جای حمایت از بدن در برابر عوامل مضر، سیستم ایمنی شروع به حمله به بافت‌ها و اعضای بدن می‌کند. این اتفاق می‌تواند باعث آسیب و التهاب‌های مختلفی در بدن شود.

علت این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است ولی فرضیه‌هایی درباره ارثی بودن و تأثیر عوامل محیطی بر روی بروز بیماری وجود دارد. علاوه بر این، بیماری لوپوس بیشتر در زنان نسبت به مردان دیده می‌شود و معمولاً در سنین نوجوانی و جوانی ظهور می‌کند.

نوع دیگری از این بیماری به نام “لوپوس اریتماتوس جلدی” (Discoid Lupus Erythematosus) نیز وجود دارد که بیشتر بر روی پوست تأثیر می‌گذارد و تمایل به گسترش به سایر اعضاء ندارد.

تشخیص بیماری لوپوس از آزمایش خون

تشخیص بیماری لوپوس از طریق آزمایش خون به وسیله معیارهای مختلفی صورت می‌گیرد. البته تشخیص نهایی بیماری لوپوس عموماً با ترکیب نتایج آزمایش‌ها، علائم بالینی بیماری و سابقه‌ی پزشکی مشتری قطعی می‌شود. برخی از آزمایش‌های خونی که برای تشخیص بیماری لوپوس مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارتند از:

1. آزمایش آنتی‌بادی ضد-انواع-کروماتین (Anti-Nuclear Antibody Test – ANA): این آزمایش به اندازه‌گیری آنتی‌بادی‌های موجود در خون که به ساختار هسته‌ی سلول‌ها وارد می‌شوند، می‌پردازد. نتایج مثبت ANA ممکن است نشان‌دهنده وجود بیماری اتوایمیونی لوپوس باشد، اما این آزمایش به تنهایی تشخیص لوپوس را قطعی نمی‌کند.

2. آزمایش‌های ضد آنتی‌بادی خاص لوپوس: برخی از بیماران لوپوس دارای آنتی‌بادی‌های خاص به نام آنتی‌بادی‌های ضد دی‌ان‌آ (Anti-dsDNA) و آنتی‌بادی‌های ضد آنافیلوکسان (Anti-Sm) هستند. اندازه‌گیری این آنتی‌بادی‌ها می‌تواند در تایید تشخیص لوپوس مفید باشد.

3. آزمایش‌های التهابی: میزان آنزیم‌های التهابی مانند سرم CRP (C-Reactive Protein) و سرم ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate) ممکن است افزایش یافته باشد که نشان‌دهنده‌ی وجود التهاب در بدن است.

4. آزمایش‌های ایمنی دیگر: برخی از آزمایش‌های خونی مانند آزمایش کم‌خونی، آزمایش کلیه‌ها و غیره نیز به منظور ارزیابی اثر بیماری لوپوس بر سایر اعضای بدن انجام می‌شوند.

همچنین، ممکن است پزشک شما بر اساس علائم بالینی، تاریخچه پزشکی و نتایج دیگر آزمایش‌ها، از جمله آزمایش‌های تصویربرداری (مانند سونوگرافی، تصویربرداری تخته سینه، MRI و CT اسکن) استفاده کند تا تشخیص نهایی را تأیید یا رد کند. تشخیص بیماری لوپوس به دلیل تنوع علائم و نتایج آزمایش‌ها، نیاز به مشورت با پزشک تخصصی روماتولوژی یا بیماری‌های ایمنی‌ای دارد.

آزمایش‌های ضد آنتی‌بادی خاص لوپوس چیست؟

آزمایش‌های ضد آنتی‌بادی خاص لوپوس به منظور تشخیص بیماری لوپوس انجام می‌شوند و به اندازه‌گیری آنتی‌بادی‌های خاصی که ممکن است در بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوس سیستمیک (SLE) یا لوپوس جلدی (Discoid Lupus Erythematosus) موجود باشند، می‌پردازند. این آزمایش‌ها می‌توانند به عنوان ابزار ارزیابی و تاییدی در تشخیص بیماری و بررسی فعالیت آن به کار روند.

به‌طور کلی، دو نوع آزمایش ضد آنتی‌بادی برای لوپوس رایج هستند:

1. آنتی‌بادی ضد دی‌ان‌آ (Anti-DsDNA): این آزمایش برای اندازه‌گیری آنتی‌بادی‌هایی استفاده می‌شود که به دی‌ان‌آ (DNA دابل استرند) بینوکلئوتیدها متصل می‌شوند. این آزمایش به عنوان یکی از آزمایش‌های بسیار مهم در تشخیص لوپوس شناخته می‌شود. آنتی‌بادی‌های ضد دی‌ان‌آ به‌طور خاص با بیماری لوپوس ارتباط دارند و بالاترین تعداد مثبت آنتی‌بادی در افراد مبتلا به لوپوس سیستمیک دیده می‌شود.

2. آنتی‌بادی‌های ضد اسمیت (Anti-Sm): این آزمایش به منظور تشخیص آنتی‌بادی‌هایی که به ریبونوکلئوپروتئین‌های اسمیت متصل می‌شوند و در بیماران لوپوس سیستمیک بیشتر دیده می‌شوند، انجام می‌شود. این آزمایش نشان‌دهنده‌ی وجود یا عدم وجود بیماری لوپوس نیست، اما می‌تواند به عنوان یک نشانگر اضافی مفید باشد.

تشخیص لوپوس همچنین نیاز به استفاده از سایر آزمایش‌ها و ارزیابی‌های بالینی دارد تا به طور کلی تصویر دقیق‌تری از وضعیت بیماری و فعالیت آن به دست آید. پزشک شما، بر اساس نتایج این آزمایش‌ها و سایر علائم بالینی، تشخیص نهایی و نیاز به درمان را تعیین خواهد کرد.